Najistotniejsze założenia:

Obowiązkowy split payment dotyczy wyłącznie transakcji dokonywanych pomiędzy podatnikami, które podlegają opodatkowaniu VAT w Polsce, udokumentowanych fakturą, w której kwota należności ogółem przekracza 15 000 zł (brutto).

Obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności objęte zostaną wybrane towary oraz usługi.

Podmioty zagraniczne rozliczające za pomocą przelewów bankowych transakcje podlegające opodatkowaniu VAT w Polsce zobowiązane zostaną do otwarcia rachunku bankowego w Polsce.

Wprowadzony zostanie obowiązek umieszczenia informacji na fakturze o stosowaniu obligatoryjnego mechanizmu podzielonej płatności.

Możliwe będą zbiorcze płatności (za kilka faktur w ramach jednego przelewu).

Środki z konta VAT będzie można wykorzystać do regulacji innych zobowiązań podatkowych (PIT, CIT, akcyza, cło) oraz składek ZUS.

Towary i usługi objęte zakresem obligatoryjnego split paymentu

Mechanizm podzielonej płatności będzie stosowany w odniesieniu do 150 grup towarowych i usługowych określonych zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług (PKWiU) z 2008 r. Generalnie wyodrębnić można następujące, istotne grupy towarów i usług:

• wyroby ze stali, metale szlachetne, metale kolorowe;
• odpady, złom, surowce wtórne;
• elektronika – m.in.: procesory, smartfony, telefony, tablety, netbooki, laptopy, konsole do gier, tusze, tonery, dyski twarde;
• paliwa do napędu samochodów, oleje opałowe i smarowe;
• prawa do emisji gazów cieplarnianych;
• roboty budowlane;
• węgiel;
• handel częściami do samochodów i motocykli. 

Niezbędne działania

Aby uniknąć ryzyka nałożenia wysokich sankcji oraz ewentualnej odpowiedzialności osobistej, każdy podatnik, który nabywa lub sprzedaje towary lub usługi objęte obligatoryjnym mechanizmem podzielonej płatności, powinien przygotować się na wejście w życie omawianych przepisów. Obejmuje ono:

• identyfikację towarów i usług dla których płatność powinna być realizowana w ramach split payment,
• identyfikację towarów i usług dla których wystawiana faktura VAT powinna zawierać informację „mechanizm podzielonej płatności”
• zmiany w sposobie realizowania płatności w taki sposób, aby uwzględniały obowiązek stosowania rachunku VAT.

Sankcje przewidziane w ustawie

Za brak zastosowania się do przepisów, przewidziane są sankcje, które mogą być nałożone zarówno na dostawcę jak i nabywcę. W przypadku:

• braku zamieszczenia w treści faktury informacji o tym, że dana transakcja podlega pod reżim podzielonej płatności, wystawca faktury może otrzymać karę w wysokości równej 30% wartości podatku VAT wynikającej z takiej faktury. Sankcja ta nie będzie miała zastosowania, jeśli – pomimo braku zawarcia na fakturze informacji o MPP – nabywca dokonał zapłaty kwoty VAT przy użyciu mechanizmu podzielonej płatności;
• braku zapłaty w reżimie podzielonej płatności, nabywca może otrzymać karę w wysokości równej 30% wartości podatku VAT wynikającej z takiej faktury. Sankcja ta nie będzie miała zastosowania, jeśli sprzedawca rozliczył całą kwotę podatku wynikającą z faktury zapłaconej z naruszeniem tego obowiązku;
• braku zapłaty w reżimie podzielonej płatności, nabywca nie będzie uprawniony do uwzględnienia jako kosztu uzyskania przychodu kwoty danego wydatku (CIT/PIT). Sankcja ta będzie miała zastosowanie wyłącznie, jeśli płatność zostanie dokonana z pominięciem mechanizmu pomimo, tego, że faktura została prawidłowo oznaczona (tj. zawierała adnotację „mechanizm podzielonej płatności”);
• braku zapłaty w reżimie podzielonej płatności, osoba odpowiedzialna za wystąpienie takiej sytuacji podlegać będzie pod sankcje wynikające z kodeksu karnego skarbowego (do 720 stawek dziennych).