Wzrost pensji minimalnej – od stycznia 2020 r. pensja minimalna wzrosła do 2600 zł brutto. Ponadto przedsiębiorcy zatrudniający pracowników od wielu lat powinni przygotować się na zmianę w katalogu dodatków, które mogą być wliczane do minimalnej pensji. Oprócz odpraw emerytalnych czy rentowych, nagrody jubileuszowej i dodatku za pracę w nadgodzinach nie będzie wliczany dodatek za staż pracy.

Zmiany w składkach ZUS – małe firmy będą mogły skorzystać z programu „Mały ZUS Plus” obejmie on przedsiębiorców, których przychód w 2019 r .nie przekroczy 120 tys. zł. W ich przypadku składki mają być liczone proporcjonalnie do dochodu i dzięki temu będą niższe średnio o kilkaset złotych miesięcznie. By móc skorzystać z programu, trzeba jednak spełnić szereg warunków – oprócz wysokości przychodu trzeba prowadzić działalność powyżej 60 dni oraz, przykładowo, nie rozliczać się w 2019 r. w formie karty podatkowej i jednocześnie korzystać ze zwolnienia sprzedaży z podatku VAT. Trzeba także pamiętać, że dołączenie do programu nie jest automatyczne – niezbędne będzie złożenie wniosku na początku 2020 r.

Zmiany w podatku dochodowym – obniżeniu uległa stawka PIT – z 18 do 17 proc. Ustawodawca przewidział jednak, że przy rocznym rozliczeniu podatkowym należy zastosować średni dochód według stawki 17,75 proc. Od 1 stycznia jest to już 17 proc. Jak komentują eksperci, w niektórych przypadkach przy rozliczeniu podatkowym z fiskusem niezbędna będzie dopłata (jeśli np. zarobki znacząco wzrosły od października lub też w poprzednich miesiącach nie wykonywało się pracy – i tak zastosowana będzie stawka 17,75 proc.). Ponadto pracownicy mogą liczyć na wyższe koszty uzyskania przychodu. Zmieniła się także kwota obniżająca podatek.

PPK dla małych i średnich przedsiębiorców – o programie Pracownicze Plany Kapitałowe mówi się wiele już od kilkunastu miesięcy. Jego skutki dla pracodawców są jednoznaczne – PPK prowadzi do wzrostu kosztów zatrudnienia pracowników. W 2019 r. odczuły to największe firmy, zatrudniające powyżej 250 pracowników, ale w 2020 r. przepisy obejmą firmy, które zatrudniają powyżej 20 pracowników (od 1 lipca 2020 r.). Wcześniej (już od stycznia) kilka miesięcy na uruchomienie programu będą miały firmy zatrudniające powyżej 50 pracowników. Dla jednego pracownika składka pracodawcy wynosi minimum 1,5 proc. wynagrodzenia pracownika. Dodatkowo kwota ta może zostać rozszerzona nawet o 2,5 proc. (tzw. składka dodatkowa). Mimo że pracownicy dopisywani są do programu automatycznie, to mogą się z niego wypisać.

Sankcje za niewłaściwe wykonanie przelewu – od 1 września 2019 r. funkcjonuje tzw. wykaz informacji o podatnikach VAT. Znajduje się na nim lista wszystkich podatników VAT wraz z numerami kont. Od tego terminu każdy przedsiębiorca ma obowiązek robić przelewy w kwocie powyżej 15 tys. zł na rachunek kontrahenta, który znajduje się w tym wykazie. Jeśli tego nie zrobi, nie będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kwoty, w jakiej płatność przekracza 15 tys. zł. (zasada dotyczy jednej transakcji handlowej, a nie przelewu). Oprócz tego jeśli kontrahent nie zapłaci podatku VAT od transakcji, wówczas przedsiębiorca będzie ponosił tzw. odpowiedzialność solidarną. Przepisy są znane od kilku miesięcy, ale dopiero od stycznia 2020 r. grożą za ich zignorowanie sankcje. Jeśli mimo wszystko przedsiębiorca popełnił błąd i przelał pieniądze na niewłaściwe konto (czyli takie, które nie znajduje się w wykazie), wówczas ma 3 dni na poinformowanie o tym fakcie naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla naszego kontrahenta.

Pakiet Przyjazne Prawo – w sierpniu 2019 r. parlament zgodził się na przyjęcie niemal 70 ustaw, które wspólnie określa się mianem Pakiet Przyjazne Prawo. Zmiany dotyczą wielu przedsiębiorców funkcjonujących w specyficznych branżach. Na przykład przedsiębiorcy będą mieli dłuższe terminy na rozliczenie VAT-u w imporcie (dotychczas 10 dni od odprawy celnej albo od dnia wydania decyzji celnej, docelowo do 25. dnia następnego miesiąca, wraz z deklaracją VAT-7), a także będą mogli popełniać drobne błędy bez sankcji (wyłącznie firmy zarejestrowane w CEIDG). Rzemieślnicy będą mogli działać nie tylko w oparciu o wpis do CEIDG, ale będą mogli tworzyć spółki.

Jeden numer konta do rozliczeń z fiskusem – od 1 stycznia 2020 r. przedsiębiorcy nie będą przelewali płatności PIT, CIT, opłat skarbowych czy VAT na wskazane przez urzędy skarbowe rachunki bankowe. Zamiast tego każda firma otrzyma własne, indywidualne konto, na które będzie mogła wpłacać wszystkie należności podatkowe. Podobny system obowiązuje w przypadku płatności do ZUS.

Kasy fiskalne online – od stycznia 2020 r. w praktyce na przedsiębiorców nałożony został obowiązek posiadania kas fiskalnych online. Nowe zasady obejmą początkowo wyłącznie dwie grupy przedsiębiorców – świadczących usługi naprawy pojazdów silnikowych i motorowerów (w praktyce – warsztaty oraz punkty wymiany opon), a także punkty sprzedaży benzyny silnikowej, oleju napędowego i gazu do napędu silników spalinowych (stacje benzynowe). W połowie roku (od 1 lipca 2020) obowiązek obejmie także stacjonarne placówki gastronomiczne, usługi w zakresie krótkotrwałego zakwaterowania oraz punktów sprzedaży węgla, brykietu i podobnych paliw stałych do celów opałowych. Docelowo wszystkie firmy w Polsce będą musiały przejść na te urządzenia.

Wiążąca Informacja Stawkowa – WIS weszła w życie od 1 listopada 2019 r., ale dopiero w 2020 r. stała się prawomocna. Dzięki Wiążącej Informacji Stawkowej przedsiębiorcy uzyskają prawomocną informację dotyczącą stawki VAT dla danego towaru lub usługi. Będzie ona, jak sama nazwa wskazuje, wiążąca. Dzięki temu powinny skończyć się dotychczasowe problemy przedsiębiorców uzyskujących indywidualne interpretacje podatkowe, które następnie były negowane przez urzędy skarbowe. By uzyskać WIS, trzeba sporządzić stosowny wniosek, w którym oprócz opisu towaru lub usługi trzeba podać klasyfikację towaru według CN lub PKWiU. Za taki wniosek należy uiścić opłatę – wynosi ona 40 zł. Jeśli urząd skarbowy (to miejsce, do którego należy złożyć wniosek) zdecyduje, że rozpatrzenie wniosku będzie wymagało przeprowadzenia dodatkowych analiz, przedsiębiorca będzie musiał uiścić stosowną opłatę.

Odpowiedzialność solidarna za VAT – zmiany w praktyce „zachęcają” do stosowania mechanizmu podzielonej płatności, bowiem to jego wykorzystanie sprawia, że nabywca nie będzie solidarnie odpowiadał za brak płatności podatku VAT.

Zmiany w zarządzie sukcesyjnym – zmiany jakie wchodzą od 1 stycznia 2020 r. są krokiem ułatwiającym sukcesję jednoosobowych działalności gospodarczych. Celem nowelizacji jest wprowadzenie dalszych ułatwień w sukcesji przedsiębiorstw osób fizycznych. Jedną ze zmian, którą wprowadza nowelizacja, jest m.in. zmiana w zakresie koncesji, zezwoleń, licencji czy innego rodzaju pozwoleń, które będą mogły przejść na nabywcę przedsiębiorstwa prowadzonego przez osobę fizyczną. Zmiana pozwala na korzystanie z decyzji administracyjnych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa przez osobę fizyczną po jego sprzedaży lub nieodpłatnym przekazaniu następcy. Nowelizacja pozwala na kontynuowanie tych uprawnień w przypadku, gdy w danym przedsiębiorstwie został powołany zarządca sukcesyjny. Ma on możliwość złożenia wniosku o potwierdzenie możliwości wykonywania koncesji, którego wzór jest w stanie łatwo uzyskać ze strony ministerstwa w zakładce „sprawy przedsiębiorcy”. Wniosek taki powinien być złożony przez zarządcę sukcesyjnego w terminie trzech miesięcy od dnia jego ustanowienia.

Ulga na złe długi w PIT – kolejna dobra zmiana dla przedsiębiorców. Od 1 stycznia 2020 r. należności lub zobowiązania nieuregulowane lub niezbyte w terminie 90 dni, licząc od dnia upływu terminu płatności, są ujmowane w ciężar kosztów lub zwiększają przychód. Zmiana dotyczy transakcji, których termin płatności mija po 31 grudnia 2019 r. Ustawa wskazuje na warunki, kiedy można zastosować ulgę: wierzytelność dokumentuje transakcję handlową w ramach prowadzenia działalności gospodarczej i z której uzyskane przychody podlegają opodatkowaniu w Polsce; dłużnik nie znajduje się w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji, a także nie minęły 2 lata od daty wierzytelności (okres liczony od końca roku kalendarzowego, w który powstała wierzytelność).

Likwidacja podstawowych deklaracji VAT oraz nowa struktura JPK_VDEK – w kwietniu 2020 r. czekają nas kolejne zmiany we wciąż stosunkowo nowym rozwiązaniu – JPK_VAT. W praktyce zostanie ono w dotychczasowej formie… zlikwidowane, a jego miejsce zajmie JPK_VDEK. Od 1 kwietnia nową strukturę będą musiały stosować duże firmy, a od 1 lipca – pozostałe podmioty. JPK_VDEK zastąpi plik JPK_VAT, ale z drugiej strony przedsiębiorcy nie będą musieli składać deklaracji VAT-7 oraz VAT-27. Zmniejszy się także obciążenie przedsiębiorców koniecznością prowadzenia ewidencji VAT i ograniczy liczbę wniosków składanych z deklaracją VAT.

Nowa matryca VAT – w kwietniu 2020 r. na przedsiębiorców czeka także zmiana w postaci nowej matrycy VAT. Celem tej części ustawy jest uproszczenie podatku VAT dla różnych grup towarów, które w ostatnich latach prowadziły do wielu konfliktów (np. spór o stawkę podatku VAT dla pieczywa w zależności od sposobu jego przygotowania i przechowywania). Nowe przepisy oznaczają także odejście od klasyfikacji PKWiU 2008 na Nomenklaturę Scaloną (CN) w przypadku towarów i przejście z PKWiU 2008 na PKWiU 2015 w przypadku usług.

Faktura na bazie paragonu jedynie wtedy, kiedy będzie na nim NIP firmy – od 1 stycznia 2020 r. nie można już otrzymywać faktury na podstawie paragonu, na którym nie ma numeru NIP kupującego. Zmiana może skomplikować kwestię ponoszenia kosztów przed rozpoczęciem działalności gospodarczej, kiedy przedsiębiorca nie ma jeszcze numeru NIP. W praktyce tego typu wydatki nie będą mogły zostać uwzględnione do kosztów prowadzenia działalności. Sprzedającego, który mimo to wystawi fakturę na bazie paragonu bez NIP, czeka sroga kara – konieczność zapłaty w formie zobowiązania podatkowego aż 100 proc. podatku VAT, który został wykazany na fakturze. Podatek trzeba więc będzie opłacić podwójnie.